Kardiologia to nauka zajmująca się funkcjonowaniem i chorobami serca. Co za tym idzie, zadaniem kardiologa jest diagnozowanie i leczenie chorób serca i układu krążenia.

Kardiologia – kiedy warto wykonać badanie kardiologiczne u psa lub kota?

W naszej klinice od lat przeprowadzamy badania kardiologiczne naszych pacjentów głównie w dwóch przypadkach:

• Rutynowym badaniom poddajemy wszystkie psy i koty, bez klinicznych objawów choroby serca, przed wszelkiego rodzaju zabiegami chirurgicznymi i stomatologicznymi, podczas których, niezbędne jest wprowadzenie zwierząt w sen farmakologiczny. W takiej sytuacji zwykle wystarczy badanie kliniczne, EKG, podstawowe badanie krwi i ew. RTG klatki piersiowej.
• Badaniu kardiologicznemu poddajemy wszystkich pacjentów, którzy wykazują objawy kliniczne sugerujące chorobę serca np.: kaszel, omdlenia, nietolerancję wysiłkową, sinicę czy duszność. Zadaniem lekarza kardiologa jest potwierdzenie istnienia niewydolności serca jako przyczyny pierwotnej lub wtórnej powyższych objawów, ew. zasugerowanie kolegom konieczności poszukiwania innej choroby (ukł. oddechowego, centralnego ukł. nerwowego, ukł. kostno-stawowego, metabolicznej) symulującej niedomaganie układu krążenia.

Wywiad i badanie kliniczne:

Wizytę lekarz rozpoczyna od rozmowy z właścicielem zwierzęcia. Stara się dowiedzieć jak najwięcej na temat swojego pacjenta np.: czy niepokojące objawy (np. kaszel lub omdlenie) są poprzedzone wysiłkiem bądź stresem, czy występują w określonych porach dnia lub nocy, czy zwierzę ostatnio nie schudło, w jakiej pozycji śpi itd.

Następnie przechodzi do dokładnego badania klinicznego. Najpierw bada ogólną ciepłotę ciała, stan dostępnych bł. śluzowych (kolor, wilgotność, czas wypełniania naczyń włosowatych), węzły chłonne, ogląda jamę ustną i gardło, ogląda i omacuje szyję (okolicę tarczycy), ocenia stan żył szyjnych (poszerzenie np. przy obecności płynu w osierdziu, czy niewydolności prawokomorowej), ocenia rodzaj duszności, jeżeli występuje (wdechowa, wydechowa, mieszana). Następnie osłuchuje klatkę piersiową: oskrzela i płuca i jeżeli jest taka konieczność opukuje (stłumienia).Dopiero teraz osłuchuje serce ocenia miarowość jego pracy, czystość tonów, najczęściej jednocześnie bada tętno na obydwu tętnicach udowych.

Podczas tego badania można wykryć część arytmii (np. migotanie przedsionków, dodatkowe skurcze, bloki serca) niedomykalność zastawek, charakterystycznych szmerów występujących we wrodzonych wadach serca np. zwężenie tętnicy płucnej, zwężenie aorty, czy przy przetrwałym przewodzie tętniczym (PDA).

Badania dodatkowe:

RTG klatki piersiowej (najlepiej wykonane w dwóch projekcjach na boku i na mostku) pozwala wykryć:

• powiększenie poszczególnych jam serca lub powiększenie całej sylwetki serca,
• poszerzenie dużych naczyń wyprowadzających krew z serca (charakterystyczne np. dla zwężenia aorty, zwężenia tętnicy płucnej – PDA)
• obecność płynu na terenie jamy opłucnowej,
• zastój w krążeniu płucnym,
• obrzęk płuc.

EKG wykonujemy w celu potwierdzenia arytmii wysłuchanych podczas badania klinicznego w celu

• lepszej klasyfikacji i dobrania optymalnego leczenia,
• wykrycia arytmii groźnych dla życia, a trudnych do wysłuchania (np. ekstrasystole R/T).

W zapisie EKG można odczytywać cechy powiększenia poszczególnych jam serca, ale to badanie powinno być zawsze potwierdzone innym badaniem dodatkowym np. Echo serca.

USG, Echo serca jest to badanie, za pomocą, którego możemy dokładnie ocenić wielkość jam serca w skurczu i rozkurczu, grubość ścian lewej i prawej komory, przegrody międzykomorowej, ocenić kurczliwość mięśnia sercowego, wykryć obecność guzów, płynu w osierdziu, ocenić stopień niedomykalności zastawek (np. przy endokardiozie zastawek przedsionkowo-komorowych), wykryć  przecieki między-komorowe i między-przedsionkowe, zwężenia aorty i tętnic płucnych itd.

Wymieniając badania dodatkowe należałoby oczywiście wspomnieć o specyficznych badaniach krwi (kinaza kreatynowa, dehydrogenaza mleczanowa, testy genetyczne ras kotów obciążonych HCM), pomiarach ciśnienia, czy badaniach kontrastowych serca.